Ergenlik Nedir?

    Bireyin çocukluktan yetiş­kinliğe geçerken bireyselleşmesini ve toplumsallaşmasını sağlayan “Ruhsal, Fiziksel ve Sosyal Olgunlaşma Dönemi’dir. Ergenliğin başlangıç ve bitiş­ ya­şı bireye göre değişir. Sağlıklı olan her çocuğun yaşayacağı bir geliş­im dönemidir.

    Ergenlik, değiş­im demektir, Büyümek demektir, Ba­şkalaş­ım ve Dönüş­üm demektir. Büyümek sadece ergenliğe özgü değildir, çocuklar da büyürler ama deği­şmezler. Ergenler ise hem büyürler hem de değiş­irler.

    Ergenlik dönemindeki bireyler duygusal ve davranışsal yönden iniş çıkışlar yaşayabilirler. Ergenlerin içinde bulunduğu dönemin özelliklerini bilmek, aile ve öğretmenlerin ergenleri anlamasına ve daha rahat iletişim kurmasına olanak tanır.

Ergenlik Döneminde Neler Oluyor?

Tutarsız Duygu Durumu; Sakin, uysal, mutlu çocuk gitmiş, yerine tanımakta zorlandığınız dakikası dakikasına uymayan huysuz, inatçı, mutsuz, öfkeli ergen gelmiştir. Neşeli ve mutlu iken, çok kısa bir sürede tamamen farklı bir hale gelebilir. Duyguları iniş ve çıkışlar gösterir. Çabuk sevinir, çabuk üzülür, birden sinirlenir, olur olmaz şeyleri sorun yapar. Tepkilerini tahmin etmek zordur.

Hızlı Gelişim; Bu dönemde çocuklarda hızlı bir fiziksel gelişim vardır. Hızlı boy ve kilo artışına hormonların artmasıyla vücutlarında bir takım değişimler eşlik etmektedir. Bireyin hızlı büyümeye uyum sağlayamaması sonucu sakarlığı artmaktadır.

İlginin Bedene Yönelmesi; Bu dönemde bedensel değişim gencin ilgi alanının temelini oluşturur, yani onun için en önemli şey dış görünüşüdür. Özellikle kızlar ayna karşısında süslenmek için saatlerce zaman harcayabilirler. Yüzlerindeki bir sivilce onların kabusu haline gelebilir. Özellikle genç kızlar güzel görünmek, kilo vermek, zayıflamak için aşırı çaba harcarlar.

Yalnız Kalma İsteği; Kendisiyle baş başa, yalnız kalma isteği bu çağdaki kız ve erkeklerde görülen genel bir durumdur. Bu dönemde ailesiyle iletişim sorunları yaşayıp ailesinden uzaklaşırken arkadaşları ile daha fazla zaman geçirmeye başlamıştır. Arkadaş grubuna dahil olma onun için çok önemli hale gelmiştir. Arkadaşları tarafından beğenilmek onlar için büyük öneme sahiptir. Bazen arkadaş grubundan dışlanmamak için yanlış davranışlarda bulunabilirler.

Kurallara Uymakta Zorlanırlar; Ergenlik döneminde otoriteye karşı olma, söz dinlememe, eleştirme, hata bulma gencin davranışlarındandır. Yasakları saçma ve kendisine tanınan hakları yetersiz bulurlar. Evdeki ya da okuldaki kurallardan sıkılır, kuralların, yasakların çok olduğundan yakınırlar. Bağımsız olmayı kendisine karışılmamasını isterler. Anne, baba ya da öğretmenden gelen uyarılara çabuk tepkide bulunurlar. Çabuk öfkelenip gereğinden sert tepkide bulunurlar. Kısacası bu dönemde oldukça asi olurlar.

Güvensizdirler; Ergenlik döneminin temel özelliklerinden biri olan güvensizlik, ergenin atılgan, gösterişçi ya da çekingen bir birey olmasına sebep olabilir. Bu evrede ergen, başkalarının kendisi hakkında verecekleri hükümler konusunda aşırı derecede duyarlıdır. Çocukların kendilerine olan güvenlerinin azalmasının nedeni onlardan beklenen rollerin yoğunluğudur. İyi bir öğrenci, iyi bir evlat, iyi bir abla ya da ağabey… İşte çocuklardan beklenen mükemmeliyetçi özellikler özgüveni sarsar. Ayrıca bu dönemde çekingenlik oluşabilir ve kendilerini gizleme eğilimi görülebilir. Hayalcilik oluşabilir. Genç nelerden yoksunsa, nelere arzu duyuyorsa o şeylerin hayalini kurar.

Başarıları Düşebilir; Ergenin yoğun çatışmalar yaşaması, ilgisinin daha çok kendine ve arkadaşlarına yönelmesi önceliklerinin değişmesine ve bazı görevlerini ihmal etmesine neden olur. Bunun sonucunda ders başarısında düşüş yaşayabilir.

 “Ergenlere Nasıl Yaklaşalım, Nasıl Davranalım?”

Cevaplanması gereken bu soruların cevabı “İletişim” ile başlar. “Aile İle İletişim”, ergenlik dönemindeki her genç için her zamankinden daha önemlidir. Anne ve babası tarafından;

·         Eleştirilmeden,

·         Yargılanmadan,

·         Sorgulanmadan dinlenen genç, karşılaştığı güçlükleri aşmada zorlanmayacaktır. Ayrıca sorunlarını ailesi ile paylaşmaktan kaçınmayacaktır.

Ergenle iletiş­imde Anne Babaların Dinleme Becerisi Çok Önemlidir.

Etkin Dinleme Nedir?

Etkin dinleme iletişimde gerekli ve uygun durumlarda; susma, konuşmaya cesaretlendirme, anlatılanların anlaşıldığını hissettirecek geri bildirimler verme, soru sorma, kendini açma, espri, beden dilini iyi kullanma, empatik olabilme becerilerini içerir.

Etkin Dinleme Becerisinin Ergenlerin Gelişimine Sağladığı Katkılar: 

• Ergenin olumsuz duygularının kabulünü sağlar.
• Ergenin duygularını ifade etmesine yardımcı olur.
• Yetişkin ve ergen arasında sıcak bir iliş­ki kurulmasını sağlar.
• Sorunların çözümlenmesini sağlar.
• Ergenlerin anne babaların düşüncelerine değer vermelerine yardımcı olur.
• Ergenin bireysel farkındalık sağlamasına yardımcı olur.

Ailelere Önerilerimiz 

•          Sinirli tepki vermeyin; çünkü bu bir savaş davetidir.
•          Çocuğunuz öfkeli olduğunda sizde el-kol hareketleriyle karşılık vermeyin.
•          Ona, öfkelendiğinde sakince konuşmasını önerin. Hala olmuyorsa kendi tartışmasını bitirmesine izin verin, derdini anlatsın.
•          Eleştirel düşünme için cesaretlendirin.
•          Sorumluluk sahibi olmadan kimsenin haklara sahip olamayacağını açıklayın·
•          Çocuğunuzun hak ve sorumlulukları hakkında konuşun.
•          Kendi hak ve sorumluluklarınız hakkında konuşun.
•          İş yaptığında ayrıcalıklarını ya da özgürlüklerini arttırın.
•          Sakin, kısa ve öz bir şekilde kaygılarınızdan bahsedin.
•          Haftalık, internete zaman limiti koyma konusunda ne düşündüğünü sorun.
•          Onu gerçek yaşam aktivitelerine yönlendirmeye çalışın.